Kış mevsiminde ısınma amacıyla kullanılan soba baca ve şofbenlerden kaynaklanan zehirlenmelerde artış görülmektedir. Ülkemizde bilgisizlik yanlış kullanım ve ihmal yüzünden her yıl binlerce kişi özellikle sobadan sızan karbonmonoksit gazı ile zehirlenmektedir. Karbonmonoksit renksiz,tatsız, kokusuz, yanıcı ve zehirli bir gazdır. Vücuda solunumla girer ve doğrudan kana karışarak oksijen alımını engeller. Zehirlenme ve ölüme sebep olur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben ile bacasız sobaların yakıtının iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbonmonoksit ile zehirlenen kişilere kısa sürede tıbbi müdahale yapılmazsa ölümler yaşanabilir.
Konuyla ilgili afiş dağıtılması asılması ile birlikte halkımızın dikkatini çekmek ve bu konuda toplum bilinci oluşturmak, bilgilendirmek gerekmektedir.
SOBA KURULURKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
1-Öncelikli olarak baca temizlenmiş olmalıdır. Bacanın açık olduğunu-çekişi, küçük bir ayna ile ve kağıt parçası yakılarak kontrol edilebilir. Baca çekişini ve temizliğini kontrol edin.
2-Soba oda içerisinde bacaya yakın bir yere ve devrilmeyecek şekilde yerleştirilmelidir. Soba alt tabla veya mermer üzerine yerleştirilmelidir.
3-Soba boruları duvara en az 50 cm. en fazla 1,5 metre uzaklıkta olmalı ve fazla dirsek-borudan kaçınılarak bacaya bağlanmalıdır.
4-Soba boruları ile dirsek ek yerleri ve baca girişi yanmaz alüminyum bantla bantlarak sızdırmazlık arttırılır. Boruların tam olarak iç içe geçtiğinden emin olun.
5-Soba borusunun uç kısımı baca deliğine fazla sokulup bacanın tıkanmasına neden olunmamalıdır.
6-Soba ile duvar arasına konulacak ısıyı yansıtan bir levha odanın daha iyi olmasını sağlayacaktır.
SOBALARIMIZI BAĞLADIĞIMIZ BACALARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
1-Mümkünse bağımsız olmalı. Başka daireler ile ortak kullanılmamalı yani aynı bacaya başka soba veya şofben gibi cihazlar bağlanmamalı.
2-Bina çatısının en yüksek noktasından en az 50-80cm. yukarıda ve 3 m. uzunluğunda olmalı, en yakın binaya en az 6 m. uzaklıkta olmalıdır.
3-Üzeri iyice sıvanmış olmalı, yanık yada çatlak bulunmamalıdır. İç yüzeyi ise mümkün olduğunca pürüzsüz olmalıdır.
4-Üzerinde kar sularının, yağmur sularının ve kuşların girişini engellemek için başlık olmalıdır.
5-Yılda en az bir kez temizlenmelidir.
SOBA YAKARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
1-Sobalarda kömürü yakarken en üst verimi sağlayabilmek için üstten yakma tekniği kullanılmalıdır.
2-Düzgün uygulanan üstten yakma tekniği karbonmonoksit gazından zehirlenme riskini en aza indirmektedir.
3-Kömür kullanılmadan 4-5 gün önce çuvalın ağzını açıp, ömürü havalandırıp kurumasını sağlayın; soba daha verimli yanacaktır.
4- Sobanın içerisine 2/3 oranında kömür doldurun.
5- Kömürün üzerine tahta parçaları koyarak tutuşturun, güç yakıtları kullanmamaya özen gösterin.
6- Kömür tutuşturulurken sobanın alt ve üst hava kapakları açık olmalıdır.
7- Tutuşmadan sonra üst hava kapağı kapatılır alt kapaktan hava girişi ayarlanmalıdır.
8- Soba yanarken alt hava kapağı ve bacak çıkışında bulunan duman kelebeği mutlaka açık olmalıdır.
9- Üstten yakılan sobaya sonradan kömür ilavesi kesinlikle yapılmamalıdır. Yanma kötü geçeceğinden zehirli karbonmonoksit gazı artacaktır.
10- Soba söndür öldükten sonra kömür doldurulmamalı yada kovalı sobalarda yeni kova koyulup üstten yakılmalıdır.
11- Mümkünse yatarken soba söndürülmeli ya da al hava girişi ve duman kelebeği açık bırakılmalıdır.
12- Tam sönmemiş soba kovaları karbonmonoksit zehirlenmelerine neden olmaması için evin içinde tutulmamalıdır.
